top of page

الزحيلي، وهبة. الفقه الإسلامي و أدلته: الشامل للأدلة الشرعية و الآراء المذهبية و أهم النظريات الفقهية و تحقيق الأحاديث النبوية و تخريجها ملحقا به فهرسة ألفبائية شاملة للموضوعات و المسائل الفقهية. دمشق: دار الفكر، ١۹٨٥، ۸ مجلدات، ٦٧٣٥ ص.

 

Al-Zuhayli, Wahba. Al-Fiqh al-Islami wa Adillatuh: al-Shamil lil-Adillah al-Sharʻiyyah wa-al-Araʼ al-Madhabiyyah wa Aham al-Nazariyyat al-Fiqhiyyah wa Tahqiq al-Ahadith al-Nabawiyyah wa Takhrijuha Mulhaqan bihi Fahrasah Alfaba’iyyah Shamilah lil-Mawdu‘at wa al-Masa’il al-Fiqhiyyah. Damascus: Dar al-Fikr, 1985, 8 vols., 6735pp.

 

ABSTRACT

 

Islamic Jurisprudence and Evidence: Comprehensive Legal Evidence, Doctrinal Views, Important Jurisprudence Theories, Prophetic Sayings, and Alphabetical Index of Jurisprudence Subjects and Issues

 

الفقه الإسلامي و أدلته: الشامل للأدلة الشرعية و الآراء المذهبية و أهم النظريات الفقهية و تحقيق الأحاديث النبوية و تخريجها ملحقا به فهرسة ألفبائية شاملة للموضوعات و المسائل الفقهية

 

This work covers nearly every aspect of Islamic jurisprudence, including the jurisprudence of worship, jurisprudence theories, contracts and transactions in civil finances, property, general jurisprudence, and personal circumstances. This abstract is based on the second edition of this book.

 

In a general introduction, the author Wahba al-Zuhayli explains the importance of Islamic jurisprudence and its current requirements. He then details the strengths of his work and explains that he has based it on the Qur’an, the sunna and independent reasoning. He explains that he has not focused on a single school of thought on jurisprudence, but rather has compared all four schools of thought, while discussing jurisprudence issues in each school and scrutinising each hadith. He ignores subjects of little relevance to contemporary readers, such as slavery, and instead broaches current issues. His aim is to explain the organisation and relevance of jurisprudence to readers. He also aims to satisfy the modern Muslim reader who may not be easily convinced of the validity of a ruling unless it is supported by evidence.

 

The introduction includes discussion of the mandatory principals of jurisprudence, including its meanings and characteristics, and a section on notable jurists such as Abu Hanifa, Malik ibn Anas, and Dawud al-Thahiri. The author then introduces the different ranks of jurists, the works on jurisprudence, and general jurisprudence terms including those specific to particular schools of thought.

 

The first three volumes focus on religious rituals and duties such as prayer, fasting, observing purity, almsgiving (zakat), hajj, expiation and sacrifice. The fourth and fifth volumes discuss more legal financial transactions, such property sale, loan, renting, mortgage, donations, deposits, claims and compensations.

 

Volume six deal with general jurisprudence. such as prescribed punishments (hudud) discretionary jurisdiction, retaliation, and blood money. It also discusses jihad.

 

The final volumes covers issues related to civil law and personal status, such as marriage, dissolution of marriage, children’s rights, inheritance and endowments.

 

These eight volumes are characterised by quality of production, simplicity of language and richness of example. . Most of the pages include footnotes that explain key terms and concepts, in addition to the sources or Qur’anic verse cited by the author. The final volume contains a general list of references which unfortunately are not alphabetised and which, on occasion, do not provide information about specific reference works. A table of contents appears at the end of each volume, and the author’s other works are listed at the end of volume eight.

 

A distinguishing aspect of this work – besides its comparative methodology, its introduction to important sunni and Shia jurists, its scrutiny of hadith, and its discussion of many aspects of jurisprudence – is its alphabetical index of subjects that facilitate further research. This comprehensive, well-prepared work has no equivalent for researchers of jurisprudence.

 

Dahlia Sabry

Translated by Hugh Lovatt

Download the Abstract

الزحيلي، وهبة. الفقه الإسلامي و أدلته: الشامل للأدلة الشرعية و الآراء المذهبية و أهم النظريات الفقهية و تحقيق الأحاديث النبوية و تخريجها ملحقا به فهرسة ألفبائية شاملة للموضوعات و المسائل الفقهية. دمشق: دار الفكر، ١۹٨٥، ۸ مجلدات، ٦٧٣٥ ص.

 

Al-Zuhayli, Wahba. Al-Fiqh al-Islami wa Adillatuh: al-Shamil lil-Adillah al-Sharʻiyyah wa-al-Araʼ al-Madhabiyyah wa Aham al-Nazariyyat al-Fiqhiyyah wa Tahqiq al-Ahadith al-Nabawiyyah wa Takhrijuha Mulhaqan bihi Fahrasah Alfaba’iyyah Shamilah lil-Mawdu‘at wa al-Masa’il al-Fiqhiyyah. Şam: Dar al-Fikr, 1985, 8 cilt, 6,735 s.

 

ÖZET

 

İslam Fıkhı ve Delil: Kapsamlı Şer’î Delil, Mezhepsel Görüşler, Önemli Fıkhî Teoriler, Hadis-i Nebevîlerin Tahkiki ve Fıkhî Konuların ve Meselelerin Alfabetik İndeksi

 

الفقه الإسلامي و أدلته: الشامل للأدلة الشرعية و الآراء المذهبية و أهم النظريات الفقهية و تحقيق الأحاديث النبوية و تخريجها ملحقا به فهرسة ألفبائية شاملة للموضوعات و المسائل الفقهية

 

Bu kitap; ibadet fıkhı, fıkıh teorileri, medeni iktisattaki sözleşme ve işlemler, mülkiyet, genel fıkıh ve kişisel konular dâhil olmak üzere İslam fıkhının hemen bütün yönlerini kapsamaktadır.

 

Wahba Al-Zuhayli, yaptığı genel girişte İslam fıkhının önemini ve mevcut şartlarını açıklamaktadır. Daha sonra, çalışmasının önemli yönlerinin detaylarına girmekte ve çalışmasını Kuran’a, sünnete ve bağımsız muhakemeye dayandırdığını belirtmektedir. Yazar, tek bir fıkhî düşünce okuluna odaklanmadığını, aksine dört düşünce okulunun hepsini mukayese ettiğini ve fıkhi meseleleri her bir okula göre tartışarak bütün hadisleri gözden geçirdiğini dile getirmektedir. Yazar, örneğin kölelik gibi çağdaş okuyucularla çok az ilgisi bulunan konuları dışarıda bırakmakta, bunun yerine güncel meseleleri gündeme getirmektedir. Amacı fıkhın kuruluşunu ve okuyucuyla olan ilişkisini açıklamaktır. Aynı zamanda, delille desteklenmeyen bir hükmün geçerliliğine kolay kolay ikna olmayacak modern Müslüman okurları tatmin etmeyi amaçlamaktadır.

 

Giriş bölümünde, anlamı ve nitelikleri de dâhil olmak üzere, fıkhın zorunlu ilkeleri hakkındaki bir tartışma ile Ebu Hanife, Malik ibn Anas ve Dawud al-Thahiri gibi dikkat çekici fakihlere hasredilmiş bir alt bölüm yer almaktadır. Yazar sonrasında fakihlerin farklı sıralamalarını, fıkıhla ilgili çalışmaları ve belirli düşünce okullarına has olanlar da dâhil olmak üzere genel fıkıh terimlerini gündeme getirmektedir.

 

İlk üç cilt dini ritüellerin yanı sıra namaz, oruç, temizliğin gözetilmesi, zekât, hac, kefaret ve kurban gibi yükümlülükler üzerine yoğunlaşmaktadır.

 

Dördüncü ve beşinci ciltler emlak satışı, borç vermek, kiralamak, terhin, hibeler, kaparo, alacaklar ve tazminatlar gibi yasal iktisadi muameleleri ayrıntılı bir şekilde ele almaktadır.

Altıncı cilt şer’î cezalar (hudud), keyfî yargılama, misilleme ve kan parası gibi genel fıkhi meselelere ayrılmıştır.

 

Son ciltler evlilik, boşanma, çocukların hakları, miras ve bağışlar gibi medeni hukuk ve kişisel statüyle alakalı hususları kapsamaktadır.

 

Bu sekiz cilt, baskısının kalitesi, dilin basitliği ve örneklerin zenginliği ile karakterize edilmektedir. Sayfaların çoğunda yazar alıntı yaptığı kaynaklar veya Kuran ayetlerinin yanı sıra ana terimleri ve kavramları açıklayan dipnotlara yer vermiştir. Son cilt, kaynakların, ne yazık ki alfabetik hâle getirilmemiş ve kimi zaman belirli kaynak çalışmalar hakkında bilgi vermeyen, genel bir listesini içermektedir.  Her cildin sonunda bir içindekiler tablosu yer almakta olup yazarın diğer çalışmaları Sekizinci Cildin sonunda listelenmektedir.

 

Bu çalışmanın ayırt edici yönlerinden biri – mukayeseli metodolojisi, Sünni ve Şii fakihleri tanıtması, hadisleri tetkiki ve fıkhın çeşitli yönleri hakkındaki tartışmasının yanında – ele alınan konuları daha ileri düzeyde araştırmayı kolaylaştıran alfabetik bir kaynak listesine sahip oluşudur. Bu kapsamlı ve çok iyi hazırlanmış çalışma araştırmacılar ve fakihler için benzersizdir.

Dahlia Sabry

Çeviren Fatih Taştan

Özeti İndir

الزحيلي، وهبة. الفقه الإسلامي و أدلته: الشامل للأدلة الشرعية و الآراء المذهبية و أهم النظريات الفقهية و تحقيق الأحاديث النبوية و تخريجها ملحقا به فهرسة ألفبائية شاملة للموضوعات و المسائل الفقهية. دمشق: دار الفكر، ١۹٨٥، ۸ مجلدات، ٦٧٣٥ ص.

 

Al-Zuhayli, Wahba. Al-Fiqh al-Islami wa Adillatuh: al-Shamil lil-Adillah al-Sharʻiyyah wa al-Araʼ al-Madhabiyyah wa Aham al-Nazariyyat al-Fiqhiyyah wa Tahqiq al-Ahadith al-Nabawiyyah wa Takhrijuha Mulhaqan bihi Fahrasah Alfaba’iyyah Shamilah lil-Mawdu‘at wa al-Masa’il al-Fiqhiyyah. Damascus: Dar al-Fikr, 1985, 8 vols., 6735pp.

 

ملخص

 

الفقه الإسلامي و أدلته: الشامل للأدلة الشرعية و الآراء المذهبية و أهم النظريات الفقهية و تحقيق الأحاديث النبوية و تخريجها ملحقا به فهرسة ألفبائية شاملة للموضوعات و المسائل الفقهية

 

يغطي هذا العمل معظم جوانب الفقه الإسلامي مشتملا على فقه العبادات، و النظريات الفقهية، و العقود و التصرفات المدنية المالية، و الملكية و توابعها، و الفقه العام، و الأحوال الشخصية. و يرتكز هذا العمل على الطبعة الثانية من العمل.

 

يفتتح العمل بتقديم عام من قبل المؤلف يوضح فيه أهمية الفقه الإسلامي و ما هو بحاجة إليه في هذا العصر، ثم يعدد المؤلف مزايا كتابه موضحا أنه يعتمد على القرآن و السنة و الاجتهاد، و أنه لايعتمد على فقه مذهب معين بل يقارن بين المذاهب الأربعة الأساسية و غيرها، و يحاول موازنة القضايا الفقهية في كل منها مع المذاهب الأخرى، مع الحرص على بيان صحة الأحاديث و تحقيقها. اهتم المؤلف بالنواحي العملية و استبعد الموضوعات البعيدة عن الحياة المعاصرة مثل المسائل الخاصة بالرق و العبيد، و حاول التطرق إلى القضايا الجديدة. و هدف العمل، كما يصيغه المؤلف، هو محاولة بيان الفقه و تنظيمه و تقريبه للناس، و إشباع حاجة المسلم المعاصر الذي لا يطمئن لصحة الحكم الشرعي إلا إن كان مؤيدا بالدليل.

 

يتضمن التمهيد أيضا مبادىء ضرورية عن الفقه تتضمن معناه و خصائصه علاوة على نبذة عن فقهاء المذاهب: أبو حنيفة، و مالك بن أنس، و الشافعي، و ابن حنبل، و داوود الظاهري، و غيرهم. كما يعرف الدكتور الزحيلي قراءه بمراتب الفقهاء و كتب الفقه، و بالمصطلحات الفقهية العامة و المصطلحات الخاصة بالمذاهب.

 

تتناول المجلدات الثلاثة الأولى  الطهارات و الصلاة، و الزكاة و الصوم، و الحج و العمرة، الأيمان و النذور و الكفارات، الأضحية و العقيقة، و غيرها مما يتعلق بالشعائر الدينية. 

 

و يتطرق المجلدان الرابع و الخامس لقضايا المعاملات المالية كالملكية و خصائصها، و القرض، و الإيجار، و الهبة، و الرهن، و الاستحقاق، و التعويض. و يعالج المجلد السادس موضوعات الفقه العام كالحدود الشرعية و التعزير و القصاص و الديات و الجهاد.

 

و يختص المجلدان الأخيران  بمواضيع الأحوال الشخصية كالزواج و آثاره، و انحلال الزواج و آثاره، و حقوق الأولاد و الوقف، و الميراث.

 

لقد تم نشر العمل في مجلدات فاخرة تتميز بجودة الطباعة. كما و يتسم بسهولة و بساطة الأسلوب، و إيراد الأمثلة التوضيحية. و معظم الصفحات مزودة بحواش لتفسير بعض الكلمات أو المفاهيم، أو الإشارة إلى المراجع المستخدمة أو الآيات القرآنية التي يستشهد بها المؤلف. و العمل مزود أيضا بقائمة عامة للمراجع المستخدمة ، و لكن يعاب عليها أنها ليست مرتبة أبجديا، كما أنها تفتقر أحيانا لبعض المعلومات الخاصة بالمراجع. هناك جدول مفصل للمحتويات في نهاية كل مجلد بالإضافة إلى قائمة ببعض الأعمال الأخرى للمؤلف في نهاية المجلد الثامن.

 

و لعل أهم ما يميز هذا العمل بالإضافة إلى نهجه المقارن، و تقديمه لأهم فقهاء أهل السنة و الشيعة، و اهتمامه بتحقيق الأحاديث، و شموليته لمعظم النواحي الفقهية، هو اشتماله على فهرسة ألفبائية للموضوعات تيسر على المهتمين و القراء عملية البحث عن أي منها. إن هذا العمل عمل شامل حسن الإعداد، و هو بلا ريب مرجع قيم لا غنى عنه للباحثين في مجال الدراسات الفقهية.

 

داليا صبري

تحميل الملخص

bottom of page