top of page

Doğramacı, Emel. Atatürk’ten Günümüze Sosyal Değişmede Türk Kadını. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi, 1993, 66pp.

 

ABSTRACT

 

The Impact of Social Change on Turkish Women from Atatürk to the Present

 

Atatürk’ten Günümüze Sosyal Değişmede Türk Kadını

 

In her book Atatürk’ten Günümüze Sosyal Değişmede Türk Kadını, Emel Doğramacı examines the Turkish woman’s place in society from the past to the present. First published in 1993, the book consists of two chapters. In the first chapter, Doğramacı explores the social change in Turkey within the framework of urbanisation, industrialisation, demographic change, and the mass media. In the second chapter, she deals with the Turkish woman’s social position in relation to laws, her education, and her place in the national economy. In this chapter, Doğramacı comparatively examines the Turkish woman’s place in society from the time when Turks settled in Central Asia to the present day. While emphasising that women in the pre-Islamic Central Asian Turkish world were largely equal to men in terms of their social position, Doğramacı points to the fact that women’s social position regressed in the Ottoman Empire, which accepted Islamic laws.

 

Doğramacı examines in detail Atatürk’s reforms and women’s rights in Turkey, and evaluates women’s social position in Turkey in the light of various statistical data and studies. She emphasises that women’s rights are not yet practised sufficiently and that Atatürk’s reforms have not reached the desired level in society. According to Doğramacı, this is because the education level of both women and men in Turkey is quite low. She argues that to improve women’s position in society, women’s rights should be properly practised, mass media should be used in favour of women, women should actively participate in politics, and women should increase their activity in trade unions and organizations. Although this is a short book, it provides a comprehensive portrayal of the Turkish woman’s place in society.

 

Saniye Çancı

Download the Abstract

Doğramacı, Emel. Atatürk’ten Günümüze Sosyal Değişmede Türk Kadını. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi, 1993, 66 s.

 

ÖZET

 

Atatürk’ten Günümüze Sosyal Değişmede Türk Kadını

 

Atatürk’ten Günümüze Sosyal Değişmede Türk Kadını adlı kitabında, Prof. Dr. Emel Doğramacı Türk kadınının geçmişten günümüze sosyal yaşamdaki yerini inceler. İlk kez 1993 yılında yayımlanan eser iki bölümden oluşur. Doğramacı ilk bölümde Türkiye’deki sosyal değişme sürecini kentleşme, sanayileşme, demografik değişmeler ve kitle iletişim araçlarındaki değişmeler bağlamında inceler. İkinci bölümde ise yazar Türk kadınının hukuksal açıdan sosyal durumuna, eğitim durumuna ve ülke ekonomisindeki yerine değinir; Türk kadınının sosyal durumunu Türklerin Orta Asya’da yerleştikleri tarihten günümüze kadarki zaman diliminde inceler. Doğramacı, İslamiyet öncesi Türk topluluklarında Türk kadınının toplumsal konum açısından erkekle büyük ölçüde eşit olduğunu vurgularken, İslam hukukunu kabul etmiş Osmanlı döneminde kadının sosyal durumunun gerilediğine işaret eder.

 

Doğramacı, Atatürk reformlarını ve kanunlarla kadınlara verilen hakları detaylı bir şekilde inceler; çeşitli istatistiksel veri ve çalışmalar ışığında çağdaş Türkiye Cumhuriyeti'nde kadının sosyal durumunu tespit etmeye çalışır. Yazar, Türk kadın haklarının günümüzde hâlâ istenen düzeyde kullanılamadığının ve Atatürk reformlarının istenen noktaya ulaşamamış olduğunun altını çizer. Bunun nedeni olarak Doğramacı özellikle kadın ve erkek eğitim-öğretim seviyesinin düşük olmasına işaret eder. Yazar, incelemesinin sonunda kadının sosyal durumunun düzeltilmesi için şunları önerir: kadın hakları kâğıt üzerinde kalmak yerine pratikte uygulanmalıdır, kitle iletişim araçları kadın lehine kullanılmalıdır, kadınlar politikaya daha aktif bir şekilde katılmalıdır, benzeri bir şekilde de dernek ve sendikalarda çalışma oranları artırılmalıdır. Atatürk’ten Günümüze Sosyal Değişmede Türk Kadını görünüşte kısa bir eser olmakla birlikte, Türk kadınının sosyal durumunun genel bir resmini çizebilecek nitelikte içerikli bir eserdir.

 

Saniye Çancı

Özeti İndir

Doğramacı, Emel. Atatürk’ten Günümüze Sosyal Değişmede Türk Kadını. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi, 1993, 66pp.

 

ملخص

 

أثر التغير الاجتماعي على المرأة التركية من عهد أتاتورك حتى الوقت الحاضر

 

Atatürk’ten Günümüze Sosyal Değişmede Türk Kadını

 

تعالج الأستاذة الدكتورة أمل دوغراماجي في كتابها «أثر التغير الإجتماعي على المرأة التركية من عهد أتاتورك حتى الوقت الحاضر» وضع المرأة التركية في المجتمع من الماضي إلى الحاضر. نُشر الكتاب لأول مرة عام ١٩٩٣، و هو يتكون من فصلين.

 

تستكشف دوغراماجي في الفصل الأول التغيير الاجتماعي في تركيا في إطار التمدن، و التصنيع، و التغيرات الديموغرافية، و وسائل الإعلام. أما في الفصل الثاني فتعرض وضع المرأة التركية القانوني و التعليمي و مكانتها في الاقتصاد الوطني. و في نفس الفصل تعالج دوغراماجي على نحو مقارن الوضع الاجتماعي للمرأة التركية منذ استيطان الأتراك في آسيا الوسطى إلى الوقت الحاضر، و تؤكد على أن النساء في آسيا الوسطى التركية قبل الإسلام كنَّ إلى حد كبير على قدم المساواة مع الرجال من حيث المكانة الاجتماعية في حين شهد ذلك الوضع تراجعا في عهد الإمبراطورية العثمانية التي اعتمدت على قوانين الشريعة الإسلامية.

 

تدرس دوغراماجي بالتفصيل الإصلاحات التي قام بها أتاتورك و حقوق المرأة في تركيا، و تقوم بتقييم وضعها الاجتماعي في ضوء بيانات إحصائية و دراسات مختلفة. و تؤكد الكاتبة على أن حقوق المرأة لم تُطبق بعد بالقدر الكافي، و أن إصلاحات أتاتورك لم تبلغ بعد المستوى المرجو في المجتمع. و تعزو دوغراماجي ذلك إلى شدة انخفاض المستوى التعليمي لكل من المرأة و الرجل في تركيا، و تقترح من أجل تحسين وضع المرأة الاجتماعي ضرورة تطبيق حقوقها على نحو قويم، و استخدام وسائل الإعلام لصالحها، و مشاركتها بفعالية في السياسة، و زيادة نسبة نشاطها في النقابات المهنية و المنظمات.

 

و على الرغم من أن «أثر التغير الإجتماعي على المرأة التركية من عهد أتاتورك حتى الوقت الحاضر» يبدو كتابا مختصرا فإنه شامل بما يكفي لتصوير وضع المرأة التركية في المجتمع بصفة عامة.

 

سنية تشانجي

ترجمة عادل لاغة

تحميل الملخص

bottom of page