Beroje, Sahip. Ceza Muhakemesi Hukuku Açısından İslâm Ispat Hukuku. Ankara: Fecr Yayınları, 2007, 383pp.
ABSTRACT
Islamic Law of Evidence, From the Perspective of Criminal Procedural Law
Ceza Muhakemesi Hukuku Açisindan Islâm Ispat Hukuku
This book studies the principles of evidence in Islamic criminal law, which the author argues should be updated. He examines how present-day techniques of evidence-gathering, such as forensic medicine, can comply with Islamic law.
Beroje studies the concept of proof and evidence in legal systems, including the various types of evidence such as confession and sworn statements by witnesses. The concluding part of his book deals with the collection of evidence and its evaluation by forensic experts.
The book includes an introduction, a conclusion, a bibliography and an index. It is based on extensive research by the author. Although Beroje uses some Arabic and old Ottoman Turkish terms, the language of the book is accessible and clear. Beroje proposes a novel approach to the study of Islamic law of evidence, and his work is highly recommended to legal and theological scholars.
Burcu Kiliç
Beroje, Sahip. Ceza Muhakemesi Hukuku Açısından İslâm Ispat Hukuku. Ankara: Fecr Yayınları, 2007, 383 s.
ÖZET
Ceza Muhakemesi Hukuku Açısından
İslam İspat Hukuku
Sahip Beroje tarafından kaleme alınan kitap 2007 yılında yayımlanmıştır. Eser, İslam ceza muhakemesine hâkim kılınması gereken ispat esaslarının yeniden araştırılmasını ele almaktadır. Klasik İslam hukuku kaynaklarında değinilen delil ve ispat anlayışı, o günün problemlerine karşılık verdiğinden, güncelliğini yitirmiştir. Yazara göre, büyük çoğunluğu içtihada dayanan İslam hukukunun güncellenmesi gerekmektedir.
Bu bağlamda, Ömer b. Abdülaziz “İnsanların icat ettiği suçlar ve suç işleme yöntemleri kadar çözüm yolları icat edilmesi” gerektiğini ifade etmektedir. Yazar bunu kendine hareket noktası olarak ele alarak İslam ceza muhakemesi hukukuna hâkim kılınması gereken ispat esaslarını yeniden incelemiştir. Eser günümüz ispat anlayışı ile adli tıp, kriminalistik, sorgu taktik ve teknikleri gibi suç ispatında yararlanılan hukuka yardımcı ilimleri bir araya getirmiş ve İslam ruhuna en uygun delil sistemi ve ispata hâkim esasları ortaya koymuştur.
Eser toplam dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm, beyyine, beyyine külfeti, ispat ve hukuk sistemlerindeki yerine ayrılmıştır. İkinci bölüm, muhakeme kavramını, ceza muhakemesi hukukunun amacını, delil sistemi ve temel ilkeler açısından ayrıntılı olarak ele almaktadır. Üçüncü bölümde ise ispat vasıtalarının delil değeri açısından ispata hâkim esasları incelenmiştir. Bu bölümde öncelikli olarak ikrar, şahitlik, yemin gibi delil türleri ve ispat değeri araştırılmıştır. Eserin son bölümü ise delillerin toplanması ve değerlendirilmesini ele almaktadır. Bu bölümde kriminoloji, adli tıp, sorgulama, bilirkişi ve keşif yöntemleri ile delillerin toplanmasına yer verilmiştir.
Akademik bir çalışma olması sebebiyle eserde giriş, sonuç, bibliyografya ve karma indeks bölümleri de bulunmaktadır. Titiz ve kapsamlı bir çalışmanın ürünü olan eserde günümüzde çok az kullanılan bazı kelimeler bulunsa da, dili anlaşılabilir ve yalındır. Eser ceza muhakemesine İslam ispat hukuku bağlamında yeni bir yaklaşım getirmektedir. Bu bağlamda, gerek hukukçulara gerekse de ilahiyatçılara önemle tavsiye edilir.
Burcu Kılıç
Beroje, Sahip. Ceza Muhakemesi Hukuku Açısından İslâm Ispat Hukuku. Ankara: Fecr Yayınları, 2007, 383pp.
ملخص
قانون الأدلة الإسلامي
من وجهة نظر قانون الإجراءات الجرمية
Ceza Muhakemesi Hukuku Açısından İslâm Ispat Hukuku
ينظر العمل في مبدأ الأدلة في القانون الجنائي الإسلامي الذي يزعم مؤلفه أنه بحاجة الى تطوير. كذلك ينظر الكتاب في كيفية مواءمة روح القانون الإسلامي و نصه مع طرق جمع الأدلة الحديثة مثل الطب الشرعي.
و يدرس بيروجه مفهوم الأدلة و القرائن بمختلف أنواعه في النظم القانونية كالاعتراف و شهادات الشهود المحلفين. أما خاتمة الكتاب فتعالج جمع الأدلة و كيفية تقييمها من قبل خبراء المحاكم.
يتألف الكتاب من مقدمة و خاتمة و ثبت المراجع و فهرس، و هو مبني على بحث متعمق أجراه المؤلف. و مع أنه يستخدم ألفاظا عربية و تركية عثمانية فإن لغته واضحة سهلة. و الكتاب يوفّر مقاربة مبدعة لدراسة قانون الأدلة الإسلامي و يحسن بعلماء الدين و القانون قراءته.
بورجو كيليج
ترجمة حسين علي عبد الساتر